Black Friday - skąd wzięło się zakupowe święto?
Historia Black Friday sięga końca XIX wieku, ale samo określenie stało się popularne dopiero niemal sto lat później. Amerykański dzień promocyjnych zakupów w ostatnich latach zaczyna przyjmować się także w Polsce.
Czym jest Black Friday?
Black Friday to dzień, w którym sklepy oferują klientom bardzo atrakcyjne promocje, przeceny i wyprzedaże. Zakupowe szaleństwo jest najsilniejsze w Ameryce, skąd pochodzi ten zwyczaj. Czarny piątek stopniowo przyjmuje się jednak w wielu innych krajach, w tym od kilku lat także w Polsce. Black Friday wypada dzień po Święcie Dziękczynienia, które obchodzone jest w Stanach Zjednoczonych w czwarty czwartek listopada. Tegoroczne święto zakupów odbędzie się więc 29 listopada.
Chociaż czarnopiątkowe okazje w Polsce rzadko są aż tak spektakularne, jak w USA – gdzie obniżki sięgają 70-80% – pewne trendy są podobne. Tego dnia sklepy wydłużają godziny otwarcia, a galerie handlowe organizują specjalne wydarzenia. Promocje coraz częściej obowiązują jednak przez cały weekend, a nawet tydzień.
Granice zakupowego święta rozmywają się zwłaszcza w dobie zakupów przez internet. Jeszcze do niedawna medialne doniesienia o Black Friday koncentrowały się na dantejskich scenach z otwieranych wczesnym rankiem dużych amerykańskich sklepów. Atrakcyjnie przecenione produkty znacznie łatwiej dziś jednak kupić przez internet – bez nocnych kolejek i szturmowania hipermarketów w tłumie ludzi.
Historia Black Friday - Święto Dziękczynienia i parady świąteczne
Historia Black Friday sięga XIX wieku, gdy w 1863 roku Abraham Lincoln ustanowił Dzień Dziękczynienia świętem narodowym i dniem wolnym od pracy.
Amerykanie już wcześniej świętowali jednak ten dzień uroczystą kolacją w gronie rodziny i najbliższych przyjaciół, podczas której dziękowali za pomyślne wydarzenia mijającego roku. Święto Dziękczynienia upamiętnia ucztę z 1621 roku, którą pierwszy kolonizatorzy zorganizowali na cześć Indian z plemienia Wampanoag. Indianie pomogli przybyszom przetrwać pierwszy rok w Ameryce, więc po obfitych żniwach ci postanowili się odwdzięczyć.
Dopiero w XIX wieku na amerykańskie stoły trafił tradycyjny dziś indyk, a pod koniec tego stulecia i na początku kolejnego, Święto Dziękczynienia złączyło się z innym wydarzeniem, czyli paradami świątecznymi. Ponieważ kolejnym ważny wydarzeniem w kalendarzu jest Boże Narodzenie, częścią obchodów Dnia Dziękczynienia stopniowo stawały się zapowiadające Święta parady, które zamykała platforma ze Świętym Mikołajem.
Parady często były sponsorowane przez duże sklepy i domy handlowe, dla których była to okazja do reklamy swojego asortymentu. Żeby zachęcić ludzi do przedświątecznych zakupów, sprzedawcy zaczęli też oferować następnego dnia zniżki na różne towary. W ten sposób piątek po Święcie Dziękczynienia w pierwszej połowie XX wieku stał się nieoficjalnym początkiem świątecznego sezonu zakupowego w Stanach Zjednoczonych. Dlaczego jednak piątek ten zaczęto określać czarnym?
Skąd się wzięło określenie Black Friday?
Historia Black Friday jest długa, ale samo określenie zyskało szeroką, ogólnokrajową popularność dopiero w latach 80. XX wieku. Trudno natomiast jednoznacznie stwierdzić, skąd się wzięło, gdyż jest kilka teorii na ten temat.
Dzień po Święcie Dziękczynienia pierwszy raz nazywano Black Friday w latach 1951-52 w gazecie „Factory Management and Maintenance”, która pisała o zarządzaniu zakładem pracy. W tamtym czasie, pracownicy tak często brali tego dnia zwolnienie chorobowe, by mieć dłuższy weekend, że stało się to problemem dla kadrowców.
Kilka lat później określenie Black Friday zaczęło zadomawiać się w slangu policjantów i kierowców w Filadelfii. Odnosiło się do ogromnych korków, trudności z poruszaniem się po mieście i dużej liczby wypadków tego dnia, które były „czarną” stroną intensywnych zakupów. W początkach lat 60. władze miasta i lokalne sklepy zaczęły używać terminu Big Friday, który nie kojarzył się negatywnie.
Określenie nie przyjęło się jednak, a na początku lat 80. sami sprzedawcy, a także media zaczęły coraz częściej mówić o Black Friday. Termin był jednak pozytywny i miał odnosić się do praktyki zapisów w księgach rachunkowych. Tradycyjnie, czerwonym tuszem zapisywano w nich straty, a czarnym zyski. Również bilans dzienny mógł być „czerwony” (ujemny) lub „czarny” (dodatni). Ponieważ w pierwszy dzień świątecznych zakupów wyniki sprzedaży niemal wszystkich sklepów były bardzo dobre – stąd Black Friday.
Black Friday w sklepie scentre.pl i salonach Sony – telewizory LED i nie tylko
Z okazji Black Friday Sony przygotuje szereg promocji w salonach Sony Centre oraz w sklepie internetowym scentre.pl. Wśród przecenionych produktów znajdą się między innymi:
- Telewizory Sony BRAVIA (w promocji będą zarówno telewizory LED, jak i OLED).
- Kultowe konsole do gier Play Station.
- Cyfrowe aparaty Sony Alfa (pełnoklatkowe i z wymienną optyką).
Część ofert zacznie obowiązywać już kilka dni przed Black Friday, warto więc odwiedzić wtedy stronę z informacjami o promocjach. Ostatni tydzień listopada to okazja, by telewizory LED od Sony i inny sprzęt elektroniczny kupić z dużą obniżką.