Co to jest technologia HDR i jak wpływa na jakość obrazu?
Co chwila pojawiają się nowe technologie, które mają poprawiać jakość obrazu i potęgować doznania podczas oglądania filmu czy meczu.
Rzadko pojawiają się natomiast technologie, które diametralnie zmieniają odbiór oglądanego programu. Jedną z właśnie takich jest z całą pewnością HDR (High Dynamic Range). Czym jest technologia HDR, czym charakteryzuje się obraz, który z niej korzysta, a także jakiego sprzętu i źródła obrazu potrzeba, aby zobaczyć możliwości HDR?
Co to jest HDR?
HDR to skrót od High Dynamic Range, co można w języku polskim interpretować jako wysoka rozpiętość tonalna. Aby wytłumaczyć czym jest HDR, należy odwołać się podstawowych parametrów światła – są to częstotliwość fali oraz jej intensywność.
Częstotliwość wpływa na barwę światła, a intensywność na jej jasność. Można powiedzieć, że im wyższa jest intensywność, tym więcej odcieni danego koloru ludzkie oko jest w stanie dostrzec, intensywność fali wpływa również na kontrast – czerń jest głębsza, a miejsca jaśniejsze pokazują więcej detali. Jak łatwo wywnioskować z tego opisu technologia HDR wpływa na intensywność fal świetlnych, które docierają z telewizora do oczu.
Standardy technologii HDR
HDR to ogólna nazwa technologii, ale do jej obsługi wykorzystywane są różne standardy.
O tym, z jaki standard dostępny jest w danym telewizorze, producent informuje w specyfikacji konkretnego modelu. Warto nadmienić, że o ile cel standardów technologii HDR jest taki sam w każdym przypadku – podniesienie intensywności świecenia obrazu – o tyle nie każda technologia oferuje taką samą jakość doznań wizualnych. Najpopularniejsze standardy HDR to:
- HDR 10/10+ – najpowszechniej stosowane rozwiązanie, wykorzystuje 10-bitowe kodowanie (oznacza to 1024 gradacje jasności) oraz statyczne metadane dla całego materiału, w pewnym uproszczeniu można powiedzieć, że cały film czy program wyświetlany jest w takim samym zakresie jasności. W wersji 10+ jasność jest dynamiczna i dostosowana do aktualnie wyświetlanego obrazu.
- Dolby Vision – najbardziej zaawansowany rodzaj standardu HDR. Wykorzystuje 12-bitowe kodowanie (4096 gradacji jasności), a jasność obrazu jest dostosowywana do każdej klatki wyświetlanego obrazu. Telewizory z tą technologią oferują najwyższą jakość obrazu i najwyraźniej widoczny efekt HDR.
Telewizor z HDR - co to znaczy?
Telewizory z technologią HDR są coraz powszechniej dostępne, ale wcale nie oznacza to, że w każdym z nich efekt będzie tak samo widoczny. Uzależnione jest to od kilku czynników. Jednym z nich jest wspomniany już wcześniej standard, który zastosowano w danym modelu.
Jednak najistotniejsza jest jasność ekranu. Określa się ją w nitach (jednostka do mierzenia natężenia światła) lub alternatywnie jako ułamek cd/m2. Standardowy telewizor bez technologii HDR „świeci” w zakresie od 100 do 300 nitów. Telewizor z HDR musi mieć jasność na poziomie minimum 350 nitów, a im wyższy ten parametr, tym HDR będzie bardziej dostrzegalny.
Najwyższej klasy telewizory oferują jasność na poziomie nawet 1000 nitów, ale tak naprawdę pokaz pełni możliwości HDR dopiero przed nami. Technologia ta pozwala bowiem obsługiwać jasność do nawet 10000 nitów.
Inne parametry są mniej istotne, ale mogą wpłynąć w pewnym stopniu na odbiór obrazu. Na przykład wybierając telewizor z rozdzielczością 4K, dostrzeże się więcej szczegółów. W przypadku HDR obraz będzie prezentował się lepiej w telewizorach z technologią OLED, bo gwarantuje nieskończenie głęboką czerń, która jest nieosiągalna dla telewizorów LCD. Nie oznacza to jednak, że w dobrej jakości telewizorach LCD efekt HDR będzie niewidoczny. Wręcz przeciwnie – w znaczny sposób może podnieść jakość wyświetlanego obrazu.
Materiały wideo w technologii HDR
Żeby móc w pełni cieszyć się technologią HDR nie wystarczy odpowiedni telewizor, ale również materiał wideo, który został przygotowany z myślą o wyświetlaniu w taki sposób. Z tym jednak jest coraz łatwiej. Przede wszystkim z myślą o HDR przygotowywane są filmy w 4K na płytach Blu-Ray.
Serwisy streamingowe oferują również coraz więcej filmów i seriali w HDR. Na jednym z najpopularniejszych z nich, czyli Netfliksie, przygotowano nawet specjalną kategorię, gdzie wszystkie materiały dostępne są właśnie w technologii HDR.
Nie można zapomnieć również o konsoli Playstation 4, która – dzięki jednej z aktualizacji – również pozwala grać w produkcje przygotowane z myślą o HDR. Warto zwrócić uwagę przede wszystkim na gry ekskluzywne na konsolę Sony, jak Spider-Man czy Infamous: Second Son, gdzie efekt HDR jest szczególnie widoczny i znacznie podnosi doznania estetyczne płynące z rozgrywki.